My, ludzie uczy­ni­li­śmy tak ogromne postępy, że być może obecna epoka geo­lo­giczna zosta­nie nazwana antro­po­ce­nem na naszą cześć. Nadal jed­nak musimy zma­gać się z powszech­nymi i uciąż­li­wymi dole­gli­wo­ściami, takimi jak mdło­ści i nud­no­ści. Na szczę­ście dziś dys­po­nu­jemy wie­loma sku­tecz­nymi spo­so­bami na roz­pra­wie­nie się z nimi.

Czym się cha­rak­te­ry­zują mdło­ści i wymioty?

Mdło­ści (nud­no­ści) to subiek­tywne, przy­kre uczu­cie zwią­zane z potrzebą zwy­mio­to­wa­nia. Zazwy­czaj mdło­ści sta­no­wią zapo­wiedź wymio­tów, czyli gwał­tow­nego wyrzu­ce­nia tre­ści pokar­mo­wej z żołądka (lub żołądka i jelit). Mogą jed­nak rów­nież wystę­po­wać osobno.

Mdło­ści i wymioty – wybrane przy­czyny

Do naj­częst­szych przy­czyn nud­no­ści i wymio­tów zali­czamy: zatru­cia pokar­mowe, infek­cje, cho­ro­by­/u­razy układu ner­wo­wego, ale rów­nież takie stany fizjo­lo­giczne, jak ciąża czy zabu­rze­nia psy­cho­genne (np. ner­wica). Mdło­ści i wymioty są czę­sto spo­ty­ka­nym obja­wem, ale nie są cha­rak­te­ry­styczne.

Moż­liwe powi­kła­nia

Inten­syw­ne/ dłu­go­trwałe mdło­ści i wymioty (zwłasz­cza połą­czone z gorączką, bie­gunką i zlew­nymi potami) mogą dopro­wa­dzić do odwod­nie­nia orga­ni­zmu i zabu­rzeń gospo­darki wodno – elek­tro­li­to­wej. Potrzebna jest wtedy wła­ściwa suple­men­ta­cja pły­nów i elek­tro­li­tów drogą doustną lub dożylną. Brak wła­ści­wego lecze­nia odwod­nie­nia jest sta­nem zagro­że­nia życia.

Gwał­towne, inten­sywne mdło­ści i wymioty mogą pro­wa­dzić do uszko­dzeń ściany prze­łyku.

Pow­ta­rza­jące się nud­no­ści i wymioty są powią­zane z nie­do­ży­wie­niem, wynisz­cze­niem orga­ni­zmu i prze­wle­kłymi scho­rze­niami.

Leki na nudności i wymioty w domowej apteczce

Krót­ko­trwałe nud­no­ści i wymioty są nie­przy­jemne, ale zazwy­czaj nie­groźne. Warto mieć w domu leki prze­ciw­wy­miotne dostępne bez recepty, które można sto­so­wać doraź­nie w nagłych sytu­acjach. Dba­jąc o pod­ręczną apteczkę, trzeba wiedzieć, co można poda­wać przy wymio­tach u doro­słych, a co jest bez­piecz­nym lekiem prze­ciw­wy­miot­nym dla dzieci. W roli leków na mdło­ści i wymioty sto­so­wane są sub­stan­cje lecz­ni­cze z wielu róż­nych grup (np. leki prze­ciw­hi­sta­mi­nowe, kan­na­bi­no­idy czy ben­zo­dia­ze­piny). Daje to moż­li­wość dopa­so­wa­nia leków przeciwwymiotnych do indy­wi­du­al­nych potrzeb. Far­ma­ceuta dora­dzi, co najlepiej brać na nudności i wymioty. W większości przypadków takie objawowe leczenie, połączone z odpoczynkiem, dbaniem o właściwe nawodnienie i spożywaniem lekkostrawnych posiłków wystarczy. Warto orientować się, co można wziąć na nudności i wymiotowanie, aby móc szybko i skutecznie zareagować, kiedy te nieprzyjemne objawy spotykają nas lub naszych bliskich.

Kiedy udać się do lekarza?

Jeśli jednak mdłości i wymioty trwają dłużej, są intensywne, występują również inne dolegliwości, to należy skonsultować się z lekarzem. Przyczyny mogą być zarówno błahe, jak i poważne. Warto także zapobiegać odwodnieniu – czasem podanie płynów i elektrolitów w kroplówce może być niezbędne. Lekarz na podstawie wywiadu i badań rozpozna przyczynę i zastosuje właściwe leczenie. W razie potrzeby przepisze również leki przeciwwymiotne dostępne na receptę.